Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Epirojenez : Karaların toptan alçalması ya da yükselmesi olayına epirojenez denir.
Kara ve denizlerde düşey doğrultudaki alçalma yükselme hareketlerine epirojenez denir. Başka bir ifade ile, yer kabuğunun geniş alanlı yaylanma hareketleridir.
Farklı yoğunluktaki yer kabuğu parçaları manto üzerinde dengeli bir biçimde dururlar. Bu olaya izostazi, dengeye ise izostatik denge denir. Herhangi bir yerde epirojenez olayının olabilmesi için, izostatik dengenin bozulması gereklidir.
İzostatik dengeyi bozan olaylar şunlardır:
1. İklim değişiklikleri
2. Yeni bir dağ oluşumu
3. Engebeli yüksek yerlerin fazla aşınması
4. Deniz çukurluklarında tortulanmanın fazla olması
Not: Denge aslında bozulmaz, Epirojenezle sürekli korunur.
İzostatik dengeyi bozan yukarıdaki olaylar sonucu karalar hafiflemekte ve yükselmektedir. Karalar yükselince deniz seviyesi gerilemekte, deniz altındaki alanlar kara haline gelmektedir. Bu şekilde, deniz seviyesinin alçalması olayına regresyon denir.
Epirojenez de tabakaların durumu bozulmaz. Uzak sahalarda yükselmeler, alçalmalar olur. Epirojenez yerkabuğunun yaylanması olarak ta adlandırılır.
Epirojenik hareketler yerkabuğunun izostatik dengesinin bozulması ile meydana gelir.
Karalardaki, lâvlar, birikmeler, buzullaşma, vb. olaylar sonucunda da karaların yükü artmakta ve ağırlaşarak ya da iç kuvvetlerin etkisiyle çökmektedir.
Bu alçalma sonucunda denizler karalara doğru ilerlemekte ve kara parçaları sular altında kalmaktadır. Bu şekilde, deniz seviyesinin yükselmesi olayına da transgresyon adı verilir.
Epirojenik hareketlere örnek olarak, İskandinav Yarımadası ve Kanada verilebilir. Buzul çağında buralarda 1 – 2 km kalınlığında bir buz tabakası vardı. Sonradan buzullar eriyince, karaların üzerindeki yük azaldı ve mağmaya doğru gömülen bu kara parçaları tekrar yükselmeye başladı. Bu yükselme, günümüzde de yavaş yavaş devam etmektedir.
1. İskandinav yarımadasındaki kalın buzulların erimesiyle hafifleyen yarımada, her yıl, 5cm.yükselir.
2. Hollanda çevresi alçalır.
3. Tokyo deprem olmadığı zaman yılda 2 cm çöker.
4. Venedik yılda 4 mm. alçalır.
5. Gröndland ve Antarktika kalın buzullardan dolayı mantoya gömülmüştür.
Anadolu bu hareketlerle, özellikle Ege ve İç Anadolu 10–15 milyon yıldan beri yükselirken Karadeniz ve Akdeniz havzası Karadeniz ve Akdeniz deniz tabanları çökmekte yani bu denizler gittikçe derinleşmektedir.
Türkiye’de yüksek ova ve platoların yaygın olmasının nedeni:
3.zaman sonları, 4.zaman başlarında Anadolu yarımadasının bütünüyle yükselmesidir.
Anadolu yarım adası yükselirken; çevresindeki Akdeniz, Ege, Karadeniz çanakları ile Ergene havzası alçalmıştır. İç Anadolu Bölgesi plato görünümünü almıştır.Yükselen İç Anadolu platoları kademe kademe akrsularla yarılmış,akarsu kıyılarında da taraçalar oluşmasına neden olmuştur. Bu arada,Kuzey Anadolu ve Toros Dağları yükselirken iç bölgelerden gelen akarsularca yarılmış,yarıntılar bugünkü boğaz vadilerimizi ortaya çıkarmıştır.
Toroslar'da ve Karadeniz Dağları'nda yüksek düzlüklerin (Aşınım Platoları) görülmesi bu dağlarımızın epirojenezle aşındıkça yükseldiklerine kanıttır.
Tarih: 2016-03-02 01:56:02 Kategori: Sözlük
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Epirojenez Nedir
Epirojenez (Kıta Oluşumu)
Kara ve denizlerde düşey doğrultudaki alçalma yükselme hareketlerine epirojenez denir. Başka bir ifade ile, yer kabuğunun geniş alanlı yaylanma hareketleridir.
Farklı yoğunluktaki yer kabuğu parçaları manto üzerinde dengeli bir biçimde dururlar. Bu olaya izostazi, dengeye ise izostatik denge denir. Herhangi bir yerde epirojenez olayının olabilmesi için, izostatik dengenin bozulması gereklidir.
İzostatik dengeyi bozan olaylar şunlardır:
1. İklim değişiklikleri
2. Yeni bir dağ oluşumu
3. Engebeli yüksek yerlerin fazla aşınması
4. Deniz çukurluklarında tortulanmanın fazla olması
Not: Denge aslında bozulmaz, Epirojenezle sürekli korunur.
Regrasyon : (Deniz gerilemesi)
İzostatik dengeyi bozan yukarıdaki olaylar sonucu karalar hafiflemekte ve yükselmektedir. Karalar yükselince deniz seviyesi gerilemekte, deniz altındaki alanlar kara haline gelmektedir. Bu şekilde, deniz seviyesinin alçalması olayına regresyon denir.
Epirojenez de tabakaların durumu bozulmaz. Uzak sahalarda yükselmeler, alçalmalar olur. Epirojenez yerkabuğunun yaylanması olarak ta adlandırılır.
Epirojenik hareketler yerkabuğunun izostatik dengesinin bozulması ile meydana gelir.
Transgresyon : (Deniz ilerlemesi)
Karalardaki, lâvlar, birikmeler, buzullaşma, vb. olaylar sonucunda da karaların yükü artmakta ve ağırlaşarak ya da iç kuvvetlerin etkisiyle çökmektedir.
Bu alçalma sonucunda denizler karalara doğru ilerlemekte ve kara parçaları sular altında kalmaktadır. Bu şekilde, deniz seviyesinin yükselmesi olayına da transgresyon adı verilir.
Epirojenik hareketlere örnek olarak, İskandinav Yarımadası ve Kanada verilebilir. Buzul çağında buralarda 1 – 2 km kalınlığında bir buz tabakası vardı. Sonradan buzullar eriyince, karaların üzerindeki yük azaldı ve mağmaya doğru gömülen bu kara parçaları tekrar yükselmeye başladı. Bu yükselme, günümüzde de yavaş yavaş devam etmektedir.
Epirojenik Hareketlere Örnekler
1. İskandinav yarımadasındaki kalın buzulların erimesiyle hafifleyen yarımada, her yıl, 5cm.yükselir.
2. Hollanda çevresi alçalır.
3. Tokyo deprem olmadığı zaman yılda 2 cm çöker.
4. Venedik yılda 4 mm. alçalır.
5. Gröndland ve Antarktika kalın buzullardan dolayı mantoya gömülmüştür.
Türkiye’de Epirojenez
Anadolu bu hareketlerle, özellikle Ege ve İç Anadolu 10–15 milyon yıldan beri yükselirken Karadeniz ve Akdeniz havzası Karadeniz ve Akdeniz deniz tabanları çökmekte yani bu denizler gittikçe derinleşmektedir.
Türkiye’de yüksek ova ve platoların yaygın olmasının nedeni:
3.zaman sonları, 4.zaman başlarında Anadolu yarımadasının bütünüyle yükselmesidir.
Türkiye’de Epirojenez Sonucunda
Anadolu yarım adası yükselirken; çevresindeki Akdeniz, Ege, Karadeniz çanakları ile Ergene havzası alçalmıştır. İç Anadolu Bölgesi plato görünümünü almıştır.Yükselen İç Anadolu platoları kademe kademe akrsularla yarılmış,akarsu kıyılarında da taraçalar oluşmasına neden olmuştur. Bu arada,Kuzey Anadolu ve Toros Dağları yükselirken iç bölgelerden gelen akarsularca yarılmış,yarıntılar bugünkü boğaz vadilerimizi ortaya çıkarmıştır.
Toroslar'da ve Karadeniz Dağları'nda yüksek düzlüklerin (Aşınım Platoları) görülmesi bu dağlarımızın epirojenezle aşındıkça yükseldiklerine kanıttır.
Tarih: 2016-03-02 01:56:02 Kategori: Sözlük
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
EPİROJENEZ Ne Demek: Coğrafyada alçalma..
Yorum Yapx